"Yorgun Savaşçı" Su-25’ler yapay zekayı ile "Süper Savaşçılara" dönüşüyor

Ruslar eski model "yorgun savaşçı" eski Su-25’ler için geliştirdiği yapay zekayı (AI) hedefleme sistemi ile rakibi olan yüksek maliyetli yeni nesil Amerikan ve Avrupalı saldırı uçaklarını artan kapasitesi ile gölgede bırakmış oldu.

Rusya, modernize edilmiş Sukhoi Su-25SM3 Grach saldırı uçaklarına, pilotların öncesinde belirlediği hedeflerini hatasız vurmalarını sağlamak için suni istihbarat unsurlarına sahip yeni bir yarı otonom hedef toplama, değerlendirme ve imha sistemi ekliyor.

Rus haber ajansı TASS'da yer alan haberde, “Saldırı uçaklarının daha da iyileştirilmesinin bir parçası olarak başlatılan bu modernizasyon sürecinde, Su-25SM3 yeni bir nişan sistemi ile donatılacak ve yer saldırı imhası otomatik hale getirilecek. Bir pilot sadece ekranda bir hedef seçecek ve gerisini yapay zekâ halledecek.” deniliyor.

Aynı haberde; Rus Su-25SM3 savaş uçağına eklenen yapay zekalı hedef toplama sistemi ile, düşman hedefleri bağımsız olarak tanımlanabilecek, takibini devam ettirebilecek ve füzeleri yönlendirme kapasitesinde olacağı ifade ediliyor.

Rus Hava ve Deniz Kuvvetleri envanterindeki "eski saldırı uçak ve helikopterlerin güncellenmesi Stratejisi”nin bir parçası olarak geliştirilen proje ile; soğuk savaş döneminden kalan "yorgun savaşçısı" eski Su-25 saldırı uçaklarının iyileştirilmesi ile önemli bir aşama kaydedilmiş oluyor. Eski Su-25'lerden modifiye edilen Su-25SM3 versiyonuna eklenen geliştirilmiş yarı otonom nişanlama sistemi ile pilot, "sadece vurulması istenilen hedefi ekranında seçecek ve gerisini tamamen yapay zeka/otomatik olarak yapmış olacak."


Sukhoi Su-25SM3 Ultimate Grach (Photo by russandefence.com)

Önceki versiyonundan farklı olarak; yeni saldırı uçağı, kapalı havada 10 metreye kadar bir hassasiyetle harita üzerinde son bir noktalama ve saldırı yapma programı imkânı sunan Glonass uydu navigasyon sistemi ile yeniden donatıldı.

Rus Hava Kuvvetleri'nin Su-25SM3 Saldırı Uçağı her hava koşulunda veya gecenin herhangi bir saatinde küçük boyutlu her türlü yer hedefini tahrip edebilecek şekilde yeniden görevlendirildi. Eski kapasitesine kıyasla, yeni teknolojili Su-25SM3'ün savaş etkinliği ve gücü böylece üç kat artırılmış oldu.

Soğuk Savaş döneminin sembol ürünü Sovyet Su-25'in en yeni versiyonu olan Sukhoi Su-25M3, gelişmiş navigasyon ve gösterge sistemleri ile türünün en güncellenmiş ve kapasitesi yükseltilmiş yapısı ile Rus Hava Kuvvetlerinde ciddi bir süre görevde kalacak gibi görünüyor.

Çeşitli kaynaklardan alınan bilgiye göre; "eskinin yorgun savaşçısı" geleceğin ise "süper yer avcısı" olması için modifiye edilecek Su-25'lerden 231 adedi Rus hava kuvvetleri, 10 adedinin ise Rus deniz kuvvetleri havacılığı için yeniden modernize edilmesi planlanmaktadır.



Sovyetler Birliği dönemi Sukhoi imalatı olan zırhlı saldırı uçağı Sukhoi Su-25 Frogfoot, gece gündüz çatışma alanında kara birliklerine hava desteği ve belirlenen koordinatlara göre her hava koşulunda gece gündüz hedeflerin yok edilmesi amacıyla soğuk savaş döneminde tasarlandı. İlk uçuşunu 22 Şubat 1975 tarihinde yaptı. Toplamda 1024 adet olarak üretilen Su-25, 1970'lerin Tank avcısı Amerikan Fairchild Republic A-10 Thunderbolt'a rakip olarak piyasaya çıkmıştı. Ancak Frogfoot, 1981’den bu yana kendinden beklenenden daha fazla savaş alanlarında görev yaptı ve 21 Ülkenin hava kuvvetlerinde etkin bir şekilde caydırıcı güç olarak kullanılmaya devam ediyor. Günümüzde, A-10'lardan daha etkili kullanılan ucuz maliyetli Su-25'lere rakip olarak Amerikalılar ve Avrupalılar yeni nesil pahalı saldırı uçak ve helikopterler üzerinde çalışmaya devam ediyor.

Arsenal of the Fatherland journal dergisinin baş editörü Viktor Murakhovsky'nin TASS'a söylediğine göre, yeni sistem bir dizi farklı görevi de ayrıca yerine getirme yeteneğine sahip olacak. "Bu, uçuş sırasında yeniden hedeflemeyi, yeni görev tanımlamalarının yapılmasını ve savaş alanı keşif ve bilgi entegrasyonunu da içermektedir." şeklinde demeç verdi.

Murakhovsky, yeni hedef toplama sistemindeki yapay zeka unsurlarının gerçekte bulunduğu bir hedefi tanımlarken, uçağın uçak bilgi ve kontrol sistemi, seçilen taktiklere uygun olarak bu hedefe yönelik en uygun rotayı otomatik olarak eşleyeceğini söylüyor. Murakhovsky, bu sistemin her hangi bir tür farklık gösteren hedefe karşı silah taşıma yükü, taktik ve değişkenlerinin kullanılması için seçenekler sunarak hava manevralarını yönlendirebilir. Ayrıca, bu sistemle donatılmış saldırı uçağı, harici kaynaklardan hedef bilgi alımını kullanarak silah sistemlerinin hedef için izleyeceği yolu gösterebilir" şeklinde farklı ihtimalleri de ifade ediyor.

Diğer uzmanların ayrıca belirtildiğine göre; "yapay zekâlı hedef toplama sistemi, düşman hedeflerini bağımsız olarak tanımlayabilecek ve seyir füzelerini istenilen noktaya yönlendirebilecek. Bu yeni teknoloji ile, yer hedefi ve silah kullanma yörüngesine giden en uygun yolun haritalanmasını sağlayan birleşik bir komuta ve kontrol sistemine entegre edilmiş oluyor. Kapasitesi yükseltilmiş saldırı uçağı ile ayrıca, komut ve kontrol sistemi aracılığıyla dış kaynaklardan gelen hedefler hakkında veri alabilecek ve mevcuttaki bilgi arşivi ile yeni bilgi kaynaklarını analiz edip yeniden değerlendirebilecek. Yapay zekâlı hedef toplama sistemi, düşman hedeflerini bağımsız olarak tanımlayabilecek, hedef takibini devam ettirebilecek ve füzeleri yönlendirecek. Bu yeni teknoloji ile hedefe ve silah kullanma yörüngesine giden en uygun yolun haritalanmasını sağlayan birleşik bir komuta ve kontrol sistemiyle bütünleşmiş olacak. Modernize edilmiş Su-25SM3 saldırı uçağının, komut ve kontrol sistemi aracılığıyla dış kaynaklardan gelen hedefler hakkında ayrıca veri alabilecek yetenekte olacağı" şeklinde değerlendiriliyor.

TASS haber ajansının, Rus Havacılık endüstrisinde çalışan diğer bir kaynağına dayandırarak yaptığı başka bir haberde, "modifiye edilecek Mi-28NM saldırı helikopterinin de benzer bir yarı otonom sistem ile en yeni hedefleme ve imha kapasitesi ile güçlendirileceğini" duyurdu.

Moskova, Su-25SM3 yapay zekayı (AI) hedefleme sistemini geliştirirken aynı zamanda bombardıman uçaklarının seyir füzesi yetenekleri üzerinde de çalışmaya devam ediyor.

Rus TASS haber ajansı, yine ayrı bir gündem konusu olarak, Rus savunma bakanı Sergey Şoygu'nun, "Rusyanın Tupolev Tu-160 ve Tu-95MS stratejik bombardıman uçaklarınında kullanılmak üzere daha geliştirilmiş seyir füzeleri üzerinde çalıştıklarını" duyurdu.

Şoygu, gelişmiş silahlarla ilgili ayrıntılı bilgi vermese de, 2013'ten beri Rus hava kuvvetleri hizmetinde olan ve Suriye'de kullanıldıktan sonra yeniden modifiye edildiği bildirilen Raduga KH-101/102 havadan fırlatılan cruise füzesini işaret etmiş olabileceğini uzmanlar tarafından değerlendiriliyor.

Şoygu, “Gündemin bir numaralı sorusu, stratejik bombardıman uçakları Tupolev-160 ve Tupolev-95MS ile ilgili; Şu anda gelişmiş havadan fırlatılan cruise füzelerini kullanmalarını sağlayacak yeni cihazlarla donatılmışlardır.” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Bir süre önce, Rusya Tu-160 stratejik ağır bombardıman filosunu geliştirmekciçin yeni aviyoniklerle yeniden üretme sürecine girmişti.


Su-25 Yer destek ve saldırı uçağı